उजनी धरणाच्या पाणीपातळामुळे चिंता:उजनी धरण चार महिने आधीच मायनसमध्ये; शेतकरी चिंतेत

 महाराष्ट्रातील पाणीपुरवठ्याचे प्रमुख स्रोत असलेल्या उजनी धरणात पाणीसाठा चार महिने आधीच मायनसमध्ये गेला आहे. यामुळे शेतकऱ्यांची चिंता वाढली आहे. पाण्याच्या तुटवड्यामुळे खरीप हंगामाच्या पिकांवर परिणाम होण्याची शक्यता आहे.

उजनी धरणात 14 जानेवारी 2024 रोजी पाणीसाठा 63.66 टीएमसी इतका शिल्लक होता. यामुळे धरण मायनसमध्ये गेले आहे. उजनी धरणात पाणीसाठा कमी होण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. गतवर्षी 20 ऑगस्ट रोजी उजनी धरण मायनसमध्ये गेले होते.

उजनी धरण हे महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण आहे. हे धरण सोलापूर जिल्ह्यात असून त्याची पाणीसाठवण क्षमता 96.15 टीएमसी आहे. गतवर्षी उजनी धरणात ऑक्टोबर महिन्यात 32.50 टीएमसी पाणीसाठा झाला होता. यावर्षी मात्र, उजनी धरणात 20 जानेवारीपर्यंत केवळ 63.66 टीएमसी पाणीसाठा झाला आहे. यामुळे उजनी धरणाची पाणीपातळी शून्य टक्के झाली आहे.

उजनी धरणात पाणीसाठा कमी होण्याची अनेक कारणे आहेत. यामध्ये कमी पाऊस, जलाशयातील गाळ साचणे आणि शहरी भागातील पाण्याचा वाढता वापर यांचा समावेश आहे.

उजनी धरणातील पाणीसाठा कमी झाल्याने खरीप हंगामाच्या पिकांवर परिणाम होण्याची शक्यता आहे. या धरणातून पुणे, सोलापूर, सांगली आणि सातारा या जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांना पाणीपुरवठा केला जातो. या जिल्ह्यांतील शेतकरी प्रामुख्याने खरीप हंगामात ऊस, सोयाबीन, कापूस, बाजरी, ज्वारी या पिकांवर अवलंबून आहेत.

पाण्याच्या तुटवड्यामुळे शेतकऱ्यांना ऊस, सोयाबीन या पिकांसाठी पाण्याची टंचाई भासणार आहे. यामुळे उत्पादनात घट होण्याची शक्यता आहे. तसेच, कापूस, बाजरी, ज्वारी या पिकांसाठी शेतकऱ्यांना टॅंकरने पाणी आणावे लागेल. यामुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान होण्याची शक्यता आहे.

उजनी धरणाची पाणीपातळी ६३.६६ टीएमसी इतकी आहे. ही पाणीपातळी मृतसाठ्यापेक्षा ६.३४ टीएमसी कमी आहे. म्हणजेच, सध्या धरणात ६३.६६ टीएमसी पाणीसाठा शिल्लक आहे.

उजनी धरणाची पाणीपातळी ही महाराष्ट्रातील सिंचन, पिण्याच्या पाण्यासाठी आणि उद्योगांसाठी महत्त्वाची आहे. या धरणाच्या पाण्यावर सोलापूर, पुणे, अहमदनगर आणि सांगली जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांची मोठी अवलंबित्व आहे.

गेल्यावर्षी महाराष्ट्रात सरासरीपेक्षा कमी पाऊस पडला. यामुळे उजनी धरणात पाणीसाठा कमी झाला. तसेच, जलवायु बदलामुळे पावसाचे प्रमाण कमी होत आहे. यामुळे भविष्यात उजनी धरणाची पाणीपातळी आणखी कमी होण्याची शक्यता आहे.

उजनी धरणाची पाणीपातळी कमी होण्यामुळे शेतकऱ्यांची चिंता वाढली आहे. पाण्याच्या तुटवड्यामुळे खरीप हंगामाच्या पिकांवर परिणाम होण्याची शक्यता आहे.