शेतकऱ्यांना खर्च परवडत नाही; सोयाबीनला एकरी १७ हजार खर्च, उत्पन्न २१ हजार

 

लातूर जिल्ह्यात सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसला आहे. यंदा सोयाबीनच्या उत्पादनात घट झाली असून, एकरी खर्च १७ हजारांचा झाला असताना उत्पन्न केवळ २१ हजार रुपये इतके आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चही वसूल होत नाही.

गेल्या दोन वर्षांपासून सोयाबीनचे दर पडल्याने शेतकऱ्यांची आर्थिक अडचण वाढली आहे. यंदा तर पावसाने ओढ दिल्याने सोयाबीनच्या पिकावर मोठा परिणाम झाला. अनेक ठिकाणी सोयाबीनच्या शेंगाची वाढही झाली नाही. परिणामी, एकरी उत्पादन ४ ते ५ क्विंटल इतकेच आहे.

लातूरच्या खुंटेफळ येथील शेतकरी नवनाथ शिंदे यांनी सांगितले की, त्यांनी एकरी १७ हजार २५० रुपये खर्च करून सोयाबीनची पेरणी केली. त्यांचा एकरी उतारा ५ क्विंटलचा निघाला असून, बाजारात चांगला माल ४ हजार ३०० रुपये प्रतिक्विंटल गेला. डागी असेल तर ४ हजार दर मिळत आहे. त्यामुळे त्यांना एकरी २१ हजार रुपये उत्पन्न मिळाले आहे.

शेतकऱ्यांच्या या समस्यांवर शासनाने लक्ष देण्याची गरज आहे. पामतेलाची आयात बंद करून सोयाबीनला हमी भाव मिळवून दिल्यास शेतकऱ्यांना दिलासा मिळेल.

शेतकऱ्यांना होणाऱ्या या नुकसानीचे कारणे:

• पावसाने ओढ दिल्याने सोयाबीनच्या पिकावर मोठा परिणाम झाला.
• सोयाबीनचे दर पडल्याने शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चही वसूल होत नाही.
• पामतेलाची आयात वाढल्याने सोयाबीनच्या मागणीत घट झाली आहे.

शेतकऱ्यांना होणाऱ्या नुकसानीचे परिणाम:

• शेतकऱ्यांची आर्थिक अडचण वाढली आहे.
• शेतकऱ्यांचा आत्मविश्वास कमी झाला आहे.
• शेतीतून उत्पन्न मिळणे कठीण झाले आहे.

शेतकऱ्यांना दिलासा मिळवून देण्यासाठी शासनाने करावयाच्या उपाययोजना:

• पावसाची अचूक अंदाजपत्रक तयार करून शेतकऱ्यांना दिलासा मिळवून देणे.
• सोयाबीनला हमी भाव मिळवून देणे.
• पामतेलाची आयात बंद करणे.
• शेतकऱ्यांना आधुनिक कृषी तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यासाठी प्रोत्साहन देणे.

जेवढा खर्च तेवढेच उत्पन्न

"जेवढा खर्च तेवढेच उत्पन्न" हे विधान अंशतः सत्य आहे. शेतीत, खर्च आणि उत्पन्न हे एकमेकांशी संबंधित असतात. खर्च वाढल्यास उत्पन्न देखील वाढू शकते. तथापि, खर्च वाढल्याने नेहमीच उत्पन्न वाढत नाही.

उत्पादनावर परिणाम करणारे अनेक घटक आहेत, ज्यात खर्च हा फक्त एक घटक आहे. इतर घटकांमध्ये हवामान, बाजारभाव, आणि शेतकऱ्याच्या कौशल्य आणि अनुभव यांचा समावेश होतो.

लातूर जिल्ह्यातील सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांच्या उदाहरणात, खर्च वाढला असला तरी उत्पन्न वाढले नाही. याचे कारण म्हणजे पावसाने ओढ दिल्याने सोयाबीनच्या उत्पादनात घट झाली.